آموزش در کوهنوردی بر شش رکن اساسی پابرجا است.

1. دانش

دانش کافی از اساسی ترین ارکان آموزش است. شما وقتی می توانید مطلبی را بی دیگران آموزش دهید که ابتدا خودتان به طور کامل و جامع آن مطلب را درک کرده باشید. یادتان باشد آموزش به دیگران با امتحان متفاوت است. کسی که درس خود را خوب خوانده، شاید برای یک امتحان دشوار آماده باشد اما الزاماً برای آموزش به دیگران آماده نیست. شما باید به یک دید همه جانبه از مطالب رسیده باشید و تمامی نکته فنی و آموزشی را با دانستن دلیل اصلی آن ها فراگرفته باشید تا بتوانید قدم در راه آموزش بگذارید. هر لحظه آماده شنیدن  ” چرا؟ ” از کارآموزان باشید.

2. تجربه

تجربه باعث درک بهتر یک مربی از آموزش ها می شود. با کسب تجربه، دلیل نکات فنی را بهتر یاد می گیرید. با استثنائات، حالات خاص و پیش بینی نشده بهتر آشنا می شوید و دید جامع تری نسبت به نکات فنی پیدا خواهید کرد. تا عملا یک نکته فنی را بارها و بارها تجربه نکرده باشید نمی توانید آن را به دیگران آموزش دهید. به یاد داشته باشید دانش و تجربه دو یار جدایی ناپذیر هستند که هیچ یک به تنهایی کارایی نخواهد داشت. همه صاحب نظران اجماع نظر دارند که دانش و تجربه اکتسابی هستند (به عبارت دیگر هیچ کس با دانش فنی کوهنوردی به دنیا نیامده است) پس تنها راه موفقیت در مربیگری، مطالعه و تمرین بی وقفه است. همواره با علم روز پیش رفته و دست از تمرین برندارید.

3. نظم، ترتیب و توالی

نظم در تمامی امور از ارکان اساسی و پر اهمیت است. در آموزش، اهمیت آن دو چندان می شود چراکه ثابت شده رعایت نظم، ترتیب و توالی در ارائه مطالب آموزشی موجب یادگیری بهتر و طولانی تر آن ها می شود. ذهن انسان ساختاری منظم و ترتیب پذیر دارد. بنابراین وقتی مطالب منظم و به ترتیب به آن ارائه شود بهتر در آن نقش می بندد در نتیجه بازدهی آموزش افزایش خواهد یافت. نظم را بر جای جای آموزش ها و کلاس هایتان حاکم کنید و با رعایت ترتیب و توالی در ارائه مطالب آموزشی، یادگیری بهتر و طولانی تر مطالب در ذهن کارآموزان را تضمین کنید. درآینده درباره جایگاه نظم در آموزش و مربی گری مطالب بیشتری را ارائه خواهیم نمود.

4. پایبندی به آموزش اصول کلاسیک

یکی از مهمترین ارکان مربیگری پایبندی به اصول پایه است. یک مربی کامل و ایده آل هرگز تجارب و برداشت های شخصی خود از قوانین و قواعد سنگنوردی را در آموزش ها دخیل نمی کند. همانگونه که پیشتر گفتیم همواره از تجارب خود برای درک بهتر اصول و آموزش بهتر آن ها به کارآموزان بهره بگیرید.

اصول، قواعد و قوانین پایه در کوهنوردی و سنگنوردی حاصل سال ها تحقیق و تجربه علمی و عملی اساتید با سابقه کوهنوردی با در نظر گرفتن اصول روانشناسی آموزشی است؛ هیچگاه بر اساس یک تجربه شخصی و یا مطالعات ناقص در آن ها تغییر اعمال نکنید.

ذهن کارآموزان همانند یک لوح سفید است. بسیار زود آموزش و تاثیر می پذیرد بنابراین اگر نکنه ای نادرست را به آن ها بیاموزیم گاه برای همیشه در ذهنشان باقی می ماند و تصحیح آن بسیار دشوار خواهد بود.

بهترین موقعیت برای مطرح نمودن تجارب و برداشت های شخصی از قواعد کوهنوردی در کارگاه ها و گردهمایی های میان مربیان است. چراکه در این موقعیت ها فضای کافی و مناسب برای نقد، بررسی و تحلیل این امور وجود دارد؛ حال آنکه کارآموزان دانش کافی و شرایط مناسب برای درک درستی یا نادرستی تجربیات شما را ندارند پس آن ها را به خطر نیندازید.

5. توان انتقال مطالب

همواره این موضوع مورد بحث بوده که برای ارائه یک آموزش جامع، کامل و قابل قبول، تنها داشتن دانش کافی است یا خیر. بسیاری از محققین علوم تربیتی و آموزشی معتقدند که دانش هرچند زیاد و کامل، به تنهایی کافی نیست. دلیلشان بر این مدعا این است که بسیاری از دانشمندان و علما، مخترعین و مکتشفین خوب و برجسته ای بوده اند اما الزاماً اساتید خوبی نبوده اند.

یک مربی کامل بایستی بتواند دانش خود را به دیگران منتقل کند. همانگونه که پیشتر اشاره نمودیم مربی باید بتواند مطالب پیچیده را به گونه ای بیان کند که تمامی کارآموزان با هر سطحی از درک و سواد آن ها را فراگیرند. برای رسیدن به این توانایی دو مهارت اساسی لازم است.

• در ابتدا مربی خود باید به درک بالایی از آموزش ها رسیده باشد. با مطالعه زیاد، تمرین و کسب تجربه می توان به این مهارت دست یافت. این مهارت همان دانش کامل است که درمورد آن سخن گفتیم. دانش امری اکتسابی است و می توان آن را فرا گرفت؛ پس هیچگاه دست از مطالعه و تمرین برندارید.
• مورد دوم قدرت انتقال مطلب است که برخی آن را فن بیان نیز می نامند. گروهی معتقد هستند که توان انتقال مطلب نیز مانند دانش اکتسابی است و با تمرین و ممارست می توان آن را یاد گرفت. در مقابل گروهی اکیدا معتقد هستند که این امر ذاتی است و برخی افراد با این توانایی به دنیا می آیند. این گروه غالبا از این اصطلاح استفاده می کنند که مربیگری در خون برخی افراد است. اما با نگاهی دقیق تر در می یابیم که توان انتقال مطلب نه کاملا ذاتی و نه کاملا اکتسابی است. یک توانایی و استعداد است که در برخی افراد می توان آن را تقویت و شکوفا نمود و در برخی نمی توان. میزان شکوفایی آن بسیار به تلاش، استعداد و علاقه فرد بستگی دارد. در مطالب بعدی راهکارهایی را برای تقویت این توانایی ارائه خواهیم نمود.

6. ایمنی

بارها از اهمیت رعایت ایمنی در کوهنوردی و سنگنوردی گفته ایم. آموزش نیز از این امر مستثنی نیست. تامین امنیت کارآموزان از لحظه حضور در کلاس تا پایان آن بر عهده مربی است؛ پس به یاد داشته باشید که مسئولیت سنگینی بر دوش شماست.

اکیدا توصیه می گردد که در انتخاب محل برگزاری کلاس ها دقت نمایید. در این مورد مطالب بیشتری را در آینده ارائه خواهیم نمود. با رعایت دقیق نکات ایمنی در کوهنوردی و سنگنوردی و برگزاری کلاس ها در محیط های امن و نزدیک به شهر امنیت و آرامش خاطر خود و کارآموزان را فراهم آورید.

در طول برگزاری کلاس، یکایک کارآموزان را زیر نظر داشته باشید و از خارج شدن آن ها از محیط کلاس بدون هماهنگی قبلی اکیدا جلوگیری نمایید؛ چراکه هر لحظه امکان وقوع حادثه وجود دارد. در تمام مدت کلاس خودتان شخصا بر آموزش ها و تمرینات نظارت کنید و هیچگاه حتی برای لحظه ای کارآموزان را به خودشان نسپارید. همواره خودتان شخصا بر داشتن کلاه ایمنی، هارنس و خود حمایت کارآموزان و صحت استفاده از آن ها نظارت کنید. هیچگاه این امور را به کارآموزان حتی بهترین آن ها محول نکنید زیرا هیچ یک به اندازه یک مربی از تجربه کافی برخوردار نیستند. به یاد داشته باشید در نهایت همه مسئولیت ها و عواقب متوجه شما خواهد بود. پس با رعایت این نکات کوچک اما پر اهمیت می توانید امنیت کارآموزان را به بهترین نحو تامین نمایید.

یک مربی کامل بایستی از این شش ویژگی برخوردار باشد تا بتواند یک آموزش جامع و کامل را ارائه کند.

منبع:

نوشته شده توسط: مدیر وب سایت

1395/11/23